Верховний Суд у складі колегії Касаційного цивільного суду захистив права одинокої матері та визначив, що вона не може бути виселена із гуртожитку без надання іншого жилого приміщення. Так суди відмовили в позові військовій частині про розірвання договору найму житла, стягнення заборгованості за житлово-комунальні послуги та проживання, виселення з гуртожитку без надання іншого житлового приміщення.
Судові рішення, зокрема , мотивовані тим, що виселення відповідача без надання іншого житлового приміщення є незаконним, оскільки відповідач – одинока мати, має двох неповнолітніх дітей, які проживають з нею та перебувають на її утриманні.
Верховний Суд у складі колегії Касаційного цивільного суду з такими висновками судів погодився, виходячи з наступного.
Питання виселення з гуртожитку має свої особливості, пов’язані з забезпеченням охорони житлових прав мешканців гуртожитків від одностороннього розірвання договору найму і виселення без законних підстав, та регулюється ст. 132 ЖК УРСР, Положенням про гуртожитки і Законом України «Про забезпечення реалізації житлових прав мешканців гуртожитків». У ч. 3 ст. 1 цього Закону зазначено, що сфера його дії поширюється на гуртожитки, що є об’єктами права державної та комунальної власності, крім гуртожитків, що перебувають у господарському віданні чи в оперативному управлінні, зокрема, військових частин.
Разом з цим, як зазначив ВС, посилання судів на наведений закон не впливає на законність та обґрунтованість висновків судів попередніх інстанцій про безпідставність цього позову в цілому.
До спірних правовідносин щодо виселення з гуртожитку підлягає застосуванню стаття 132 ЖК УРСР за правилами якої сезонні, тимчасові працівники і особи, що працювали за строковим трудовим договором, які припинили роботу, а також особи, що вчились у навчальних закладах і вибули з них, підлягають виселенню без надання іншого жилого приміщення з гуртожитку, який їм було надано у зв’язку з роботою чи навчанням. Інших працівників підприємств, установ, організацій, які поселилися в гуртожитку в зв’язку з роботою, може бути виселено без надання іншого жилого приміщення в разі звільнення за власним бажанням без поважних причин, за порушення трудової дисципліни або вчинення злочину. Осіб, які припинили роботу з інших підстав, ніж ті, що зазначені в частині другій цієї статті, а також осіб, перелічених у статті 125 цього Кодексу, може бути виселено лише з наданням їм іншого жилого приміщення.
У ст. 125 ЖК УРСР, крім іншого, зазначено, що без надання іншого жилого приміщення у випадках, зазначених у ст. 124 цього Кодексу, не може бути виселено: сім’ї військовослужбовців; одиноких осіб з неповнолітніми дітьми, які проживають разом з ними.
До категорії одиноких осіб можуть бути віднесені й одинокі матері (які не перебувають у шлюбі).